Światowy Dzień Cukrzycy

Światowy Dzień Cukrzycy został ustanowiony w 1991 r. przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (International Diabetes Federation - IDF) oraz Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization - WHO). Głównym celem obchodów Światowego Dnia Cukrzycy jest zwiększenie świadomości społecznej odnośnie objawów tej choroby, przyczyny jej powstawania, skutecznych sposobów leczenia i zapobiegania późnym powikłaniom cukrzycy.

Historia choroby

Pierwsze wzmianki o cukrzycy pojawiają się już w starożytnych egipskich rękopisach z ok. 1500 roku p.n.e. Wtedy obserwowano przede wszystkim „nadmierne wydalanie moczu”, co skutkowało ogólnym wyniszczeniem organizmu i śmiercią. W I wieku naszej ery, grecki lekarz Aretaeus z Kapadocji, nazwał tę chorobę diabetes, od greckiego słowa oznaczającego syfon, ponieważ jak pisał, „płyny nie pozostają w ciele, ale wykorzystują je tylko jako kanał, przez który mogą wypływać”. Indyjscy lekarze Sushruta i Charaka, żyjący ok. 400-500 r. rozróżnili dwa rodzaje cukrzycy, dziś określane jako typ 1 i typ 2. 

Czym właściwie jest cukrzyca?

Pod terminem “cukrzyca” kryją się różne choroby metaboliczne, których wspólną cechą jest hiperglikemia, czyli nieprawidłowo wysokie stężenie cukru we krwi. Do takiego stanu może dochodzić w różnych mechanizmach, a centralną rolę w jego patogenezie odgrywa insulina. Jest to hormon wydzielany przez trzustkę, który reguluje metabolizm glukozy w organizmie - wydzielany jest w odpowiedzi na wysoką glikemię, a pod jego wpływem komórki i tkanki organizmu pobierają cukier, aby użyć go jako źródła energii i tym samym obniżają jego poziom we krwi. Defekt wydzielania insuliny lub nieprawidłowa odpowiedź organizmu na hormon (tzw. insulinooporność) prowadzą co zwiększenia stężenia glukozy we krwi, co prowadzi do uszkodzenia i zaburzenia czynności różnych tkanek i narządów, m.in. naczyń krwionośnych i serca, nerek, nerwów, oczu.

Cukrzyca typu 1 i objawy:

W przypadku cukrzycy typu 1 pierwszym objawem choroby mogą być kwasica i śpiączka ketonowa, czyli stan wynikający z nagłego niedoboru insuliny w organizmie. Mogą o nim świadczyć: 

• zmęczenie, senność, ogólne osłabienie;
• zaburzenia świadomości, w skrajnych przypadkach śpiączka;
• zawroty i ból głowy;
• nudności, wymioty;
• ból brzucha, niekiedy imitujący choroby narządów jamy brzusznej;
• ból w klatce piersiowej;
• zapach acetonu z ust (przywodzący na myśl zapach zmywacza do paznokci).

Inne rodzaje cukrzycy

Poza cukrzycą typu 2 i 1 istnieją też inne przyczyny powstania stanów hiperglikemii. Można do nich zaliczyć m.in.:

• choroby trzustki (np. zapalenie, nowotwory);
• choroby endokrynologiczne (np. nadnerczy, przysadki mózgowej);
• defekt genetyczny działania komórek beta (np. cukrzyca dziedziczna, która występuje w młodym wieku, tzw. MODY czy cukrzyca mitochondrialna) lub działania insuliny w organizmie;
• działanie leków (np. sterydoterapia).

https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/cukrzyca-w-liczbach-czy-powinnismy-sie-bac/

Pamiętajmy o profilaktyce, która pomoże nam uniknąć zmagań z tego typu chorobą

1. Ważne, aby utrzymywać wagę odpowiednią do wzrostu i wieku, dzięki temu zmniejszy się ryzyko zachorowania.
2. Należy zwracać uwagę na aktywnośc fizyczną. Częsty ruch zapewni utrzymanie prawidłowej wagi, a także poprawi ukrwienie.
3. Istotna jest świadomość, czy w rodzinie ktoś bliski miał do czynienia z tą chorobą. Jeśli tak, ryzyko jej wystąpienia jest u ciebie większe.
4. Kluczem jest zdrowa dieta, zawierająca jak najmniej tłuszczów i cukrów.
5. Zaleca się zrezygnowanie z wyrobów tytoniowych.
6. Warto badać poziom glukozy we krwi.
7. Jeśli masz problem z nadciśnieniem, zbadaj się, ponieważ cukrzyca najbardziej atakuje ludzi z nadciśnieniem.